Thứ Năm, 1 tháng 8, 2013

Bảo vệ quyền trẻ nít: tin Đừng chạy theo thành tích


TS Hoàng Văn Mạnh


Nhiều khoảng trống về pháp lý


PV:Xin ông cho biết đôi nét về công tác bảo vệ, chăm nom trẻ con giờ ở nước ta?


TS Hoàng Văn Mạnh:"con trẻ bữa nay, thế giới ngày mai”, "Hãy dành những gì tốt đẹp nhất cho trẻ nít”... Là những khẩu hiệu được các địa phương tuyên truyền khá rần rộ. Song từ con số thống kê của Cục Bảo vệ và săn sóc trẻ em (Bộ LĐTB & XH) cho thấy một thực tại đáng buồn. Chỉ tính riêng năm 2012 đã có gần 1.000 trường hợp bị lạm dụng tình dục. Số trẻ con bị chết do các tai nạn thương tích như chết trôi, giao thông, bom mìn… vẫn cao gấp 8 lần so với các nước trong khu vực. Đáng lo ngại vẫn còn 25.000 con nít phải lao động trong điều kiện khó nhọc, độc hại và nguy hiểm.


Thời gian gần đây liên tiếp xảy ra những vụ án vì mâu thuẫn gia đình, bố hoặc mẹ đã tước đi quyền sống của con mình. Theo ông, đâu là duyên cớ?


- Đây chính là nỗi bức xúc lớn tầng lớp. Bác mẹ là người coi ngó và bảo vệ an toàn nhất cho trẻ thì lại chính là thủ phạm, là người vi phạm quyền con nít.


Việt Nam là một trong những nhà nước trước nhất tham gia Công ước Liên Hợp quốc về quyền con nít cũng như đã chuẩn y các Nghị định thư bổ sung. Cùng với đó, hệ thống pháp luật về BVCSGD trẻ mỏ đã được điều chỉnh để đáp ứng những vấn đề nảy sinh và hài hòa với pháp luật quốc tế. Tuy nhiên, vẫn thiếu những quy định, chế tài cụ thể về ngừa, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm hại, bạo lực đối với con trẻ.


Tại sao bố (mẹ) lại nhẫn tâm bắt con mình chết? Vì nhận thức về quyền con trẻ chưa đúng. Vẫn còn mang nặng tư tưởng "con mình đẻ ra nên mình có quyền”. Về phía xã hội, nhiều người vẫn không dám can thiệp vì cho rằng: "con người ta, muốn đánh, muốn chửi là quyền của họ”.


Có quan điểm cho rằng, nếu nâng tuổi trẻ con lên dưới 18 sẽ làm gia tăng tù đọng vị thành niên. Ông nghĩ sao về điều này?


- Trước thực trạng gia tăng tù đọng vị thành niên, đã có không ít ý kiến đề xuất hạ tuổi chịu trách nhiệm hình sự xuống còn 13 tuổi thay vì 14 tuổi như hiện thời. Theo tôi việc tăng hay giảm tù đọng vị thành niên không phụ thuộc vào khung hình phạt mà phụ thuộc công tác giáo dục và chăm sóc trẻ thơ. Khi xảy ra vụ việc do trẻ vị thành niên ta thường lên án và coi đó hiện tượng đáng báo động nhưng lại không suy xét nguyên cớ gốc rễ của hành vi đó có từ đâu?


Trong quá trình tiến hành lấy ý kiến của trẻ con xung quanh việc sửa đổi Luật Bảo vệ và coi sóc con nít, có khá đông con trẻ kiến nghị Luật nên quy định: Bố, mẹ và Nhà trường phải học Công ước về Quyền trẻ em và Luật Bảo vệ trẻ con. Không ngẫu nhiên mà các em lại đề xuất như vậy.


Việc nâng độ tuổi con nít lên dưới 18 tuổi là rất cấp thiết bởi hiện Việt Nam là nước độc nhất vô nhị trong khối ASEAN, và 1 trong 4 nước châu Á chưa nâng độ tuổi con trẻ lên dưới 18 tuổi. Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia trước nhất ở khu vực châu Á và thứ 2 trên thế giới ký, duyệt y Công ước LHQ về quyền trẻ nít (CRC) với quy định trẻ mỏ là người dưới 18 tuổi.


Xin trân trọng cảm ơn ông!

Lê Bảo(thực hành)