Cầu mong như vậy, tôi đánh giá tác giả bài viết là người can đảm, thậm chí trong tình cảnh hiện thời có thể coi là rất anh dũng và có trách nhiệm. Những bài thơ của nhóm “Mở Miệng” đã đi ngược lại với con đường mà văn học-nghệ thuật nước ta luôn xác định là phục vụ quần chúng.
Thứ nhất, đối tượng nghiên cứu (dù là khóa luận tốt nghiệp cử nhân) chẳng thể là những tài liệu phi chính thống - tức các văn bản chưa được khẳng định chính thức (là các tài liệu trên các trang mạng, tài liệu truyền tay). Bài viết bộc lộ khả năng phản biện khoa học với tinh thần và ý thức bảo vệ những giá trị văn hóa có thực tồn tại trong đời sống tinh thần của quần chúng suốt gần một thế kỷ qua.
Rõ ràng những người chỉ dẫn và Hội đồng chấm luận văn đã đồng ý kiến với tác giả của bản luận văn. Ba là, khuynh hướng “làm ngơ” gồm những người không muốn phiền toái, không muốn dính dấp đến nó vì nhiều lẽ khác nhau.
Vấn đề “giải thiêng” là vấn đề thuộc phạm trù văn hóa, triết học và lịch sử. Người chấm phải đánh giá cả 3 điều này.
Nhưng có một vài vấn đề mà tôi cũng thấy khó hiểu. Những quan điểm trên đây chỉ là những ý nghĩ riêng mà tôi muốn bàn bạc trong tâm thế của một đồng nghiệp của tác giả (vì tôi biết Tuyên Hóa cũng là một nhà giáo và là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam), chưa đủ là một bài viết bàn thảo mang tính học thuật vì ngày nay trong tay tôi chưa có bản luận văn của Đỗ Thị Thoan, cũng như biên bản chấm luận văn của Hội đồng.
Vì thế, tôi thực sự kinh ngạc và băn khoăn về hiện tượng nêu trong bài Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị của tác giả Tuyên Hóa đăng trên Báo QĐND ngày 8-7-2013.
Tôi hơi lạ là vì sao lại xuất hiện một luận văn kiểu như vậy ở một trường đại học. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, tôi đã được thầy cô truyền dạy cái hay, cái đẹp của những trang văn, những áng thơ.
Cách nhận xét của tôi về bài viết trên là đứng trên ý kiến lịch sử và văn hóa. Tôi lại càng kinh ngạc hơn khi tác giả của luận văn này lại là người giảng dạy văn chương cho sinh viên sư phạm tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Làm thầy phải có cái tâm. Một khóa luận hay luận văn mà ngay đối tượng đã không tường minh thì mọi phân tách lập luận sẽ không đủ sức thuyết phục. Đồng ý rằng bây giờ, VHNT được tự do thuần khiết tác và tự do trong phương pháp kết nạp.
Những sự việc trên đây không khỏi gây bức xúc cho những phụ huynh đang có con em trong độ tuổi đi học. Tuy nhiên, chẳng thể lợi dụng sự tự do ấy để tuyên truyền một thứ văn thơ có thuộc tính đồi tệ, phá hoại thuần phong mỹ tục của người Việt Nam.
Văn là người! Liệu cháu có trở thành người đúng nghĩa khi phải học với những người thầy và những thứ “lý luận” như thế? Rất tai hại đối với chúng tôi! (HÀ THỊ QUỲNH, K55 văn học, ĐHQG Hà Nội) văn học Việt Nam đương đại có rất nhiều hiện tượng phức tạp, trong đó có hiện tượng của nhóm thơ "Mở Miệng".
Có lẽ rất lâu rồi tôi và cũng là bạn đọc nói chung mới được đọc một bài viết có ý thức phê bình thực sự là phê bình như vậy trên diễn đàn. Nếu cháu đỗ, thú thiệt tôi rất lo lắng nếu cháu “được” các thầy giáo, cô giáo trên đây bảo ban.
Tôi rất tâm đầu ý hợp và tán đồng cao với bài báo Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị của tác giả Tuyên Hóa đăng trên Báo QĐND. Trong thời buổi hội nhập và sự biến động phức tạp của kinh tế, chính trị trên thế giới hiện thời, thì những tư tưởng lệch lạc có nhiều dịp để phát triển, không chỉ những kẻ học thức thấp, mà ngay cả trong giới trí thức có trình độ học thức cao, có người cũng lợi dụng sự hiểu biết và uy tín của mình để tuyên truyền những tư tưởng méo mó vào công chúng.
Cần có một Hội đồng giám định lại! (Nhà văn, PGS, TS VĂN TUỆ QUANG - ĐHQG Hà Nội) Tôi là nhà giáo từng hướng dẫn các nghiên cứu sinh (NCS) làm luận án tấn sĩ (TS), các học viên làm luận văn thạc sĩ (ThS), các sinh viên làm khóa luận tốt nghiệp cử nhân, trước đây gọi là luận văn tốt nghiệp… song song tôi cũng làm công tác nghiên cứu khá lâu năm và có không ít các tác phẩm văn học cũng như các công trình khoa học đã được xuất bản tại nhiều nhà xuất bản (NXB) trong nước và nước ngoài.
Hai phạm trù này rất dễ bị trố trong phép ngụy biện. Và những vị giáo sư, tấn sĩ khả kính ngồi ở ghế hội đồng cũng nhất trí và cổ súy cho những tư tưởng sai lệch kia? Thầy cô trước tiên phải là người nêu gương tốt cho học trò. Quan yếu hơn, nhóm thơ “Mở Miệng” đã phê duyệt thứ ngôn ngữ mà người bình thường không dám nhắc đến, để trình diễn.
Đó là điều đáng mừng! Bởi bấy lâu nay, không khí thời đại đã tạo ra kiểu phê bình vuốt ve, phải chăng, hoặc tâng bốc. Về mặt thực tế, dù có đổi mới đến đâu cũng không thể phủ định một giá trị lịch sử đã được xây dựng ít ra là vài thế hệ người Việt Nam.
Theo tôi, một luận văn để xảy ra tình trạng như đã nêu trong Hội nghị lý luận-phê bình văn chương lần thứ III (6-2013) và như trong bài viết của tác giả Tuyên Hóa, rõ ràng cần có một Hội đồng giám định lại để minh bạch hóa vấn đề, nhằm đạt tới một chuẩn mực và công bằng cho tất tật.
”. Với những câu, những từ được trích dẫn trong bài luận văn chỉ đọc thầm thôi đã thấy ngượng, không hiểu sao cô giáo Đỗ Thị Thoan lại có thể bộc lộ trước hội đồng. Nên, Hội đồng thẩm định ngoài các nhà khoa học cần có mặt của một số nhà văn, nhà lý luận-phê bình văn học và văn hóa học. Đừng lạm dụng danh nghĩa trí thức! (PHÙNG THỊ KIỀU TRINH, thị trấn Đồng Mỏ, Chi Lăng, Lạng Sơn) Đọc bài viết Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị của tác giả Tuyên Hóa trên Báo QĐND, chúng tôi chẳng thể tán đồng với thứ “thơ” mà nhóm "Mở Miệng" viết nên và những lời tán tụng, cổ súy của giảng viên Đỗ Thị Thoan.
Tư tưởng của bản luận văn này rất nguy hại đối với những người thương văn học và đang ngồi trên giảng đường văn khoa như chúng tôi. Nhưng, có điều tôi cũng trăn trở nhiều đêm là dân tộc ta đã khổ cực quá nhiều về chiến tranh… nếu “cấp tiến” theo kiểu này thì chưa biết chừng lại đưa dân tộc vào mồi lửa.
QĐND - LTS: Trên trang 5 Báo Quân đội quần chúng. Trong bài báo Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị đăng trên Báo QĐND của tác giả Tuyên Hóa đã phân tích thuộc tính “rác rến” của nhóm “Mở Miệng”. Cố nhiên, một bài viết kiểu như vậy sẽ tạo ra ba thiên hướng rõ rệt: Một là, thiên hướng ủng hộ sẽ là những người tôn trọng văn hóa, lịch sử.
Liệu con em chúng ta học được gì từ những thầy cô giáo như thế này? ngạc nhiên và lo âu (VÕ THỊ MINH, số nhà 35/120 Hoàng Hoa Thám - Hà Nội) Tôi thực sự sửng sốt khi biết tin một tập thơ được “in phô-tô với số lượng ít, chuyền tay bạn bè ở TP Hồ Chí Minh và một số tập khác sau đợt thẩm tra đã bị thu hồi và tiêu hủy”, của mấy tác giả trong nhóm “Mở Miệng” lại là “đối tượng” nghiên cứu của một luận văn thạc sĩ văn chương.
Những hậu quả ấy liệu có thể tính ra được không? Làm sao chúng ta có thể lên tiếng “trách mắng” các thanh niên rằng, họ càng ngày càng không coi trọng lịch sử, không trọng văn hóa dân tộc, báng bổ hồn của dân tộc… khi mà chính một số những người thầy, người cô của họ là những người đã và đang vẫn làm những điều đó hằng ngày? Con em chúng ta sẽ học được những gì? (BÙI TRẦN LÊ VĂN, Hội VHNT Tiền Giang) Sau khi đọc bài viết Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị của tác giả Tuyên Hóa đăng trên Báo QĐND ngày 8-7-2013 và các bài viết cùng vấn đề đăng trên một số báo khác, tôi thực thụ sửng sốt vì sao một bản luận văn phản giáo dục, phản văn hóa và sai lầm về quan điểm chính trị như thế nhưng được hội đồng chấm điểm 10 tuyệt đối.
Cho nên, một số người có ý kiến “đổi mới” một cách thái quá cũng sẽ không đủ luận cứ khoa học để bác lại lập luận của Tuyên Hóa trong bài viết trên. Văn chương là nhân học! văn học có khả năng thanh lọc tâm hồn và hướng tâm hồn con người đến thế giới của cái đẹp Đồng thời miễn nhiễm với cái ác, cái xấu trong cuộc sống.
Hậu quả tình khó lường! (LÝ VÂN LINH NIÊKDĂM, cha Trường CĐ VHNT Đắc Lắc) Sau khi đọc bài viết Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị trên Báo QĐND số 18766 phát hành ngày 8-7-2013, tôi chẳng thể tin được và phải bật thốt lên: Từ lúc nào mà những lời nói bậy, chửi bậy, những câu chữ thô lỗ đã trở thành “thi phẩm” và được tôn vinh, ngợi khen? Vậy thì làm sao một cô giáo như tôi có thể dạy, hoặc nhắc nhỏm con cháu tôi, học sinh tôi rằng, không được nói bậy, không được chửi bậy, nếu như các em lỡ mà đọc cái “luận văn khoa học” của cô Đỗ Thị Thoan và dùng nó để phản bác lời tôi? Chắc chắn đã có nhiều lớp học sinh là những bố mai sau, đã được cô giáo Thoan và cả những người trong hội đồng đã chấm cho cái “luận văn thạc sĩ” của cô Thoan những điểm 10 ấy, đã nghe thuyết giảng những điều sai lầm, phản văn hóa và phi chính trị như thế.
Là thứ “thơ dơ, thơ rác, thơ nghĩa địa. Và như vậy thật đáng tiếc và rất đáng lo ngại đối với Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, một trọng điểm đào tạo giáo dục lớn của nhà nước, nơi đào tạo các thế hệ kiền sư phạm, “thầy của các thầy”, là “cỗ máy cái trong nền giáo dục nhà nước”! Là một phụ huynh và trong kỳ thi đại học vừa qua, tôi có đứa cháu họ thi vào Khoa Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Chữ Tâm đối với nghề giáo là một đề nghị không thể thiếu. Một vấn đề cũng rất quan trọng khác là luận văn đã được thực hành theo phương pháp nghiên cứu nào? Nói cụ thể là cơ sở lý thuyết của luận văn là gì? Lý thuyết này bắt đầu từ đâu? Ở thế giới bắt đầu có từ khi nào? Việt Nam kết nạp nó theo cách nào…? Rõ ràng, không phải lý thuyết nào có trên thế giới là đều có thể vận dụng vào Việt Nam hay một nước nào đó.
Mà nói đến văn hóa, lịch sử thì đặc trưng dân tộc chẳng thể bỏ qua được. Báo QĐND xin trích giới thiệu một số quan điểm với bạn đọc. Một hiện tượng thơ ca không tiêu biểu, không chính thống, không được công nhận của một nhóm người lại trở nên đề tài nghiên cứu ở bậc cao học, được chính danh công nhận và lưu trữ làm tài liệu nghiên cứu phổ thông trong một trường đại học cấp nhà nước.
Còn cơ sở để chấm điểm khóa luận, luận văn hay luận án TS thì có 3 vấn đề rất quan trọng: Đối tượng nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu và kết quả nghiên cứu. Với bản luận văn của mình, cô giáo Đỗ Thị Thoan đã dày công nghiên cứu và ca tụng cái mà những người tạo ra nó-nhóm Mở Miệng-gọi là “ thơ dơ, thơ rác, thơ nghĩa địa”.
Hai là, thiên hướng phản đối sẽ là những phần tử “cấp tiến” cực đoan muốn đạp đổ ngay ngày nay để tìm ra một hướng mới, nói theo văn chương là “lối thoát”. Có nhiều cái, người phê bình biết rằng sai mà không dám chỉ ra vì sợ phật lòng, sợ oán hờn hoặc sợ bị quy chụp là hủ lậu, cũ kỹ, thiếu cách tân… Bài viết có lập luận chặt, có thái độ dứt khoát và chính trực.
#, Phục vụ đường lối cách mạng của Đảng, của Nhà nước. Dân ta sẽ khổ biết chừng nào? thế hệ trẻ có thể chưa mường tượng được, nhưng thế hệ chúng ta thì quá thấm thía điều này.
Luận văn này đã bị dư luận phê phán. Nhưng tại sao một người có học vấn cao và giảng viên của một trường đại học có uy tín cao lại dám công khai làm một luận văn, không giấu giếm sự tán thành của mình với những thứ thơ nhơ, đáng bị loại bỏ như vậy? Sự tán đồng của tác giả luận văn với những tư tưởng chống chế độ đã cho ta thấy sự chống đối trong chính tư tưởng của tác giả.
Thứ tiếng nói rác rưởi ấy không thuộc về thế giới của thơ ca. Nhưng trong luận văn thạc sĩ cao học của giảng viên Đỗ Thị Thoan ở Trường ĐHSP Hà Nội đã lấy những tập thơ của nhóm "Mở Miệng" làm đề tài nghiên cứu của mình.
Cách nhìn của bài viết nhìn bề mặt là quan điểm chính trị, nhìn chiều sâu là ý kiến về văn hóa và lịch sử. Những cái chúng ta đang có chắc gì còn giữ được, vì như thế thì nội chiến và thậm chí họa xâm lược sẽ ập tới. # Thái độ chính trị, chống phá quốc gia và giải thiêng hình tượng Bác Hồ. Ba vấn đề này can hệ rất khắn khít với nhau. Do vậy những tư tưởng, những việc làm có tính ác hại này cần phải được ngăn chặn kịp thời.
Tác giả luận văn đã ca tụng một thái độ “nổi loạn” ẩn chứa đằng sau thứ ngôn ngữ dung tục, chẳng khác nào nối tiếp cho quan điểm chống phá ấy. Nhiều tập thơ của nhóm này đã bị tịch thu và tiêu hủy vì theo như chính nhóm này tự nhận đó là “thơ dơ, thơ rác, thơ nghĩa địa…”.
Tôi càng ngạc nhiên hơn nữa là luận văn này đã được Hội đồng chấm luận văn của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chấm điểm và cấp bằng, cố nhiên trước đó có cả những người tham gia hướng dẫn! Tập “Mở Miệng” và các tập khác gọi là thơ được tác giả luận văn nghiên cứu thực chất như chính nhóm tác giả nhấn là “thơ dơ, thơ rác, thơ nghĩa địa…”.
# (QĐND) số 18766 ra ngày 8-7-2013, có đăng bài Một “góc nhìn” phản văn hóa và phi chính trị của tác giả Tuyên Hóa, phân tích và phê phán bản luận văn thạc sĩ của tác giả Đỗ Thị Thoan và những vấn đề liên can đến bản luận văn này. Là một sinh viên văn khoa, tôi vô cùng bối rối trước một bài luận văn đề cao tư tưởng sai lầm như vậy cơ mà chưa được xử lý mặc dù dư luận đã lên tiếng khá nhiều.
Họ còn dùng thủ pháp giễu nhại để xuyên tạc, vu cáo, bôi nhọ… nhằm hạ bệ các thần tượng, giải thiêng các lãnh tụ và danh nhân, bôi bẩn các giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc, xúc phạm Chủ tịch Hồ Chí Minh… Họ đã trình bày một cách trắng trợn của những người tự nhận là “cách tân, đổi mới” nhưng bản tính là mượn văn nghệ để làm chính trị. Đây là trường hợp “hy hữu”.
Sau khi báo phát hành, tòa soạn đã nhận được nhiều ý kiến trực tiếp, qua điện thoại, qua thư bưu điện và thư điện tử của đông đảo bạn đọc gần xa, tỏ bày sự tán đồng với nội dung bài báo và nêu những kiến nghị cá nhân.
Một luận văn ThS thì tay chân cao hơn, quy trình còn nghiêm ngặt hơn.
Chính những “nhà thơ” đó và ngay tác giả luận văn cũng biết rằng thơ của họ “bị tịch thâu và tiêu hủy”. Vì rằng, thường ngày, chả hạn như bên trường tôi, một đề tài nghiên cứu ở cấp cử nhân còn phải duyệt Hội đồng khoa học.
